Το να βρεθούμε σε μια κατάσταση επιβίωσης, ή αλλιώς survival mode, αποτελεί συχνά μοναδική αναγκαιότητα για τη διατήρηση της ακεραιότητας μας. Μια δύσκολη περίοδος της ζωής μας, όπως για παράδειγμα μια ασθένεια, μια κακοποιητική σχέση ή ένα απειλητικό κοινωνικό φαινόμενο, απαιτούν την ενεργοποίηση των μηχανισμών πάλης, φυγής ή παγώματος προκειμένου να διασφαλιστεί η επιβίωση μας.
Πολύ συχνά και ενώ ο πραγματικός κίνδυνος έχει παρέλθει, εξακολουθούμε να εμμένουμε σε κατάσταση επιβίωσης καθώς αυτή αποτελεί απότοκο μιας τραυματικής εμπειρίας.
Το να ζούμε όμως σε μια διαρκή κατάσταση εκτάκτου ανάγκης επιφέρει όχι μόνο αρνητικές επιπτώσεις στο οργανισμό αλλά και απώλεια ευχαρίστησης από τη ζωή μας.
Πως μπορούμε να ανοίξουμε τον δρόμο για την μεγάλη έξοδο;
- Αναγνώριση του τραύματος: Το να αναγνωρίσουμε και να ονομάσουμε την τραυματική εμπειρία θα μας βοηθήσει να μπούμε μέσα στο τραύμα και να το εξερευνήσουμε. Κρύβει μέσα του πολλά δύσκολα συναισθήματα, τα οποία δυσκολευόμαστε να αντιμετωπίσουμε με αποτέλεσμα να προτιμάμε να βρισκόμαστε σε μια κατάσταση επιβίωσης αφού έτσι αισθανόμαστε πως είμαστε σε διαρκή επαγρύπνηση για οποιαδήποτε επερχόμενη δυσκολία.
- Επαφή με τον εαυτό: Η επαφή με τον εαυτό προϋποθέτει την έκφραση των συναισθημάτων μας. Ακόμα και των πιο δύσκολων. Ντροπή, μοναξιά, αίσθημα ανικανότητας. Όλα αυτά μπορεί να υπάρχουν εντός μας χωρίς να έχουν εκφραστεί ποτέ. Η καθημερινή καταγραφή σκέψεων και συναισθημάτων, ο διαλογισμός και η αυτοφροντίδα αποτελούν βοηθητικά εργαλεία για την αποσυμπίεση και την έκφραση τους.
- Αναγνώριση μοτίβων συμπεριφοράς: Παρότι η κατάσταση επιβίωσης αποτελεί μια συνεχόμενα στρεσογόνο κατάσταση για τον οργανισμό, ταυτόχρονα προσφέρει ασφάλεια, ιδιαιτέρως όταν βρισκόμαστε σε αυτήν για πολύ καιρό. Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε τα μοτίβα εκείνα που μας βάζουν ξανά και ξανά σε κατάσταση επιβίωσης. Ένα αναγνωριστικό σημάδι αποτελεί η αίσθηση βαρεμάρας όταν τίποτα δραματικό δεν συμβαίνει στη ζωή μας.
- Αναζήτηση βοήθειας: Καθώς η έξοδος από την κατάσταση επιβίωσης αποτελεί μεγάλη αλλαγή στη ζωή μας, είναι σημαντικό να έχουμε και την κατάλληλη υποστήριξη. Η ψυχοθεραπεία, μπορεί να μας βοηθήσει να βγούμε από την κινούμενη άμμο και ταυτόχρονα, το ταξίδι στην χώρα του τραύματος να γίνει λιγότερα οδυνηρό με ξεναγό έναν ψυχοθεραπευτή.
- Δημιουργία νέων προοπτικών: Η επιμονή μας να βρισκόμαστε σε κατάσταση επιβίωσης δεν είναι απλά μια συνήθεια αλλά αναγκαιότητα για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε. Αυτό σημαίνει πως υπάρχει λόγος που το Survival mode μας είναι τόσο απαραίτητο. Η χρησιμότητα του μας δίνει το μήνυμα πως υπάρχει κάτι στη ζωή μας που πρέπει να αλλάξει. Είμαι ικανοποιημένος με τον τρόπο που σχετίζομαι με τους άλλους; Με ικανοποιεί η καριέρα μου; Τι χρειάζομαι για να έχω μια ικανοποιητική ζωή; Τέτοιου είδους ερωτήματα θα μας βοηθήσουν να γκρεμίσουμε τα “κακώς δεδομένα” της ζωής μας ώστε να μπορέσουμε να οικοδομήσουμε εκ νέου τα θέλω μας.
Η ανάρρωση από ένα τραύμα αποτελεί δύσκολη και πολλές φορές επίπονη διαδικασία. Με την πάροδο του χρόνου όμως, η βελτίωση της καθημερινότητας, μας επιβραβεύει.
Εάν έχει περάσει καιρός που αισθάνεσθε έτσι, αναρωτηθείτε εάν βρίσκεστε σε κατάσταση επιβίωσης. Η συνδρομή ενός θεραπευτή μπορεί να βοηθήσει. Δεν είναι ανάγκη να το βιώνετε μόνοι σας.
(Πηγή Φωτογραφίας- Photo’s source)