Πάλη, φυγή ή πάγωμα; Πρόκειται για αμυντικούς μηχανισμούς που επιστρατεύει ο οργανισμός μας όταν βρισκόμαστε σε μια απειλητική κατάσταση, είτε αυτή είναι πραγματική, είτε πρόκειται για κάτι που αντιλαμβανόμαστε ως δυνητικά απειλητικό για την ακεραιότητα μας.
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος, είναι υπεύθυνος για τη ρύθμιση πολλών λειτουργιών όπως είναι η λογική σκέψη, η μνήμη, η ρύθμιση του συναισθήματος, η επίλυση προβλημάτων κ.α.
Ωστόσο, η λειτουργία του αλλάζει όταν βρεθούμε σε κίνδυνο και έτσι ενεργοποιούνται οι μηχανισμοί της πάλης, της φυγής ή του παγώματος και ο οργανισμός μπαίνει στην λεγόμενη κατάσταση επιβίωσης, ή αλλιώς survival mode.
Μολονότι η πραγματική απειλή μπορεί να παρέλθει, η βίωση μιας τραυματικής εμπειρίας, όπως ένας πόλεμος, μια πανδημία ή μια μεγάλη απώλεια, είναι ικανή να κρατήσει τον οργανισμό μας σε μια παρατεταμένη κατάσταση επιβίωσης.
Παρακάτω αναφέρονται ορισμένα σημάδια που μαρτυρούν πως το άτομο ζει σε μια κατάσταση επιβίωσης:
- Αδυναμία συγκέντρωσης: Δυσκολία στη συγκέντρωση και στην επιτυχή ολοκλήρωση μιας δραστηριότητας
- Αλλαγές στη μνήμη: Δυσκολία στην ανάκληση γεγονότων, όπως “τι έκανα χτες”
- Χαμηλά επίπεδα ενέργειας: Αίσθηση διαρκούς εξουθένωσης και έντονη ανάγκη παραμονής στο κρεβάτι για όλο το υπόλοιπο της ημέρας
- Έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις: Έντονες και παρορμητικές αντιδράσεις λόγω υπερευαισθησίας σε οτιδήποτε συμβαίνει καθώς η εξωτερική πραγματικότητα βιώνεται αρκετά απειλητική
- Τελειοθηρία: Τα πάντα θα πρέπει να είναι στην εντέλεια. Διαφορετικά, επέρχεται κριτική ή/ και απόρριψη από τους άλλους.
- Απώλεια ευχαρίστησης: Στόχος της ημέρας δεν είναι μια όμορφη ημέρα αλλά μια όσο το δυνατόν λιγότερο κακή
- Διαταραχές στην διατροφή και τον ύπνο: Κατανάλωση κακής ποιότητας τροφής, ανεπαρκής ύπνος
- Αίσθημα μοναξιάς: Η βοήθεια των άλλων δεν αποτελεί επιλογή. Ο άλλος θα σε απογοητεύσει και μόνο εσύ μπορείς να κάνεις τη δουλειά σωστά.
Το να ζούμε σε μια κατάσταση επιβίωσης δεν αποτελεί βιώσιμη επιλογή. Αποτελεί μια κατάσταση κατά την οποία μέρα με τη μέρα εξαντλούμαστε ολοένα και περισσότερο μην έχοντας παράλληλα τη δυνατότητα να ευχαριστηθούμε οποιαδήποτε στιγμή μας.
Αναγνωρίζοντας και δίνοντας όνομα στο τραύμα μας ανοίγουμε το δρόμο που θα μας οδηγήσει στην έξοδο από την κατάσταση επιβίωσης. Δεν γεννηθήκαμε για να επιβιώνουμε, γεννηθήκαμε για να ζούμε.
(Πηγή Φωτογραφίας- Photo’s source)