Η οριοθέτηση, αποτελεί ένα ζήτημα που δουλεύεται κυρίως στα πρώτα στάδια της θεραπείας, ωστόσο επανέρχεται ξανά και ξανά σε όλα τα στάδιά της.
Ως όριο χαρακτηρίζουμε ένα σημείο το οποίο θέτει το άτομο, προκειμένου να έχει μια υγιή αίσθηση του εαυτού του και να μπορεί να διαχωρίζει τις ανάγκες και τις επιθυμίες του από αυτές των άλλων.
Ήδη από την αρχή της θεραπείας τίθενται κάποια ζητήματα που διαμορφώνουν το πλαίσιο και το οριοθετούν (π.χ. ημέρα και ώρα συνεδριών, αμοιβή του θεραπευτή, θεραπευτική σχέση).
Ποια είναι όμως η σημασία των ορίων και πώς μέσα από αυτά μπορεί κάποιος να έρθει σε επαφή με τον εαυτό του σε μεγαλύτερο βαθμό;
Θα πρέπει να γίνει αρχικά κατανοητή η λειτουργία του ορίου ώστε να μπορέσουμε να αντιληφθούμε και την χρησιμότητα του. Όταν τίθεται ένα όριο, αυτό δεν αποτελεί απλά ένα συγκεκριμένο σημείο. Ένα όριο διαχωρίζει δύο πλευρές. Εν προκειμένω, Εγώ και ο Άλλος.
Τοποθετώντας ένα όριο, λοιπόν, επικοινωνούμε στον άλλον το σημείο εκείνο μέχρι το οποίο δεχόμαστε κάτι, πως επιθυμούμε να σχετιζόμαστε μαζί του και ποιες συμπεριφορές του μας είναι αποδεκτές. Ταυτοχρόνως, δημιουργείται και για εμάς τους ίδιους ένα σημείο αναφοράς όπου μπορούμε να δούμε τις ανάγκες μας.
Ας δούμε ένα απλό παράδειγμα στο οποίο διαφαίνεται το διπλό όφελος που μας προσφέρει ένα όριο:
Ο Κ. δεν είναι ποτέ συνεπής στα ραντεβού του με την σύντροφό του Μ. και πάντα αργεί μισή ώρα από την προκαθορισμένη ώρα συνάντησής τους. Η Μ. αποφασίζει να του βάλει ένα όριο δηλώνοντάς του πως η συμπεριφορά αυτή δεν της είναι αρεστή και πως δεν θα δεχτεί ξανά μια τέτοια αργοπορία. Βάζοντας το όριο αυτό δηλώνει στον σύντροφο της πως δεν είναι επιτρεπτή για την ίδια η αργοπορία και ταυτόχρονα έχει την δυνατότητα να αντιληφθεί τις προσωπικές της ανάγκες, οι οποίες μπορεί να σχετίζονται με τον σεβασμό που επιθυμεί από τους άλλους ως προς τον χρόνο και τις επιθυμίες της.
Η πολυπλοκότητα της οριοθέτησης αυξάνεται όταν καλούμαστε να οριοθετήσουμε όχι μονάχα συμπεριφορές αλλά συναισθήματα και επιθυμίες. Εάν η οριοθέτηση είναι κάτι που απουσιάζει από τη ζωή του ατόμου, τότε δε διαφαίνεται με σαφήνεια το που τελειώνει το άτομο και το που αρχίζει ο άλλος και άρα το τι είναι δική του επιθυμία και τι του άλλου.
Ένα όριο, λοιπόν, έχει αυτήν τη διπλή χρησιμότητα. Από τη μια λειτουργεί προστατευτικά και από την άλλη μας βοηθάει να κοιτάξουμε προς τα μέσα, προς τον εαυτό μας. Αυτός, λοιπόν, είναι ένας τρόπος ώστε να μπορέσει κάποιος σιγά σιγά να δει τις ανάγκες του και άρα να ανοίξει το δρόμο για να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του.
(Πηγή Φωτογραφίας- Photo’s source)