Στο πλαίσιο των συναναστροφών και της σύνδεσης μας με τους άλλους, θα συναντήσουμε πολύ συχνά αυτό ονομάζουμε “δύσκολες σχέσεις”.
Κάτι που χαρακτηρίζει μια σχέση δύσκολη, πολλές φορές μπορεί να αφορά τόσο σε χαρακτηριστικά όσο και στη δομή της προσωπικότητας του ατόμου με τον οποίο συναναστρεφόμαστε. Αρκετοί άνθρωποι γύρω μας, συγκεντρώνουν χαρακτηριστικά αυτού που στην ψυχοπαθολογία ονομάζουμε ως Διαταραχή Προσωπικότητας. Η Οριακή και η Ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας ομοιάζουν αρκετά σε ορισμένα σημεία, διαφέρουν όμως στον τρόπο συμπεριφοράς και εκδήλωσης των δομικών τους χαρακτηριστικών.
Η Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας (ΝΔΠ), χαρακτηρίζεται από έλλειψη ενσυναίσθησης για τους άλλους, αίσθημα μεγαλείου και επίμονη αναζήτηση επικύρωσης από τους άλλους. Ωστόσο, στον πυρήνα της ΝΔΠ, κρύβεται η μεγάλη ανασφάλεια. Ένα αίσθημα ανεπάρκειας που θα επιφέρει την εγκατάλειψη. Το άτομο με ΝΔΠ, βρίσκεται αποσυνδεδεμένο με το αίσθημα της ανασφάλειας του σε βαθμό που την αγνοεί, με αποτέλεσμα να χρειάζεται να προβάλλει και να προκαλεί αυτήν την ανασφάλεια στον περίγυρο του.
Με μια πρώτη ματιά, ίσως ένα άτομο με Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (ΟΔΠ) να μας θυμίσει για λίγο τον Νάρκισσο καθώς επίσης παρουσιάζει αδυναμία στην ενσυναίσθηση είτε με το να συνδέεται υπερβολικά με το συναίσθημα του άλλου (όταν αυτό ομοιάζει με το δικό του όπου σε αυτήν την περίπτωση δεν μπορεί να τοποθετήσει ένα σαφές όριο στο που τελειώνει το δικό του συναίσθημα και που αρχίζει του άλλου), είτε με το να μην συνδέεται καθόλου με τον άλλον (στην περίπτωση που το συναίσθημα του άλλου δεν ομοιάζει καθόλου με το δικό του και άρα δεν μπορεί να το κατανοήσει).
Τόσοι τα άτομα με ΝΔΠ όσο και τα άτομα με ΟΔΠ, επιθυμούν βαθιά την εγγύτητα και την απόλυτη σύνδεση με τον άλλο, ωστόσο δεν γνωρίζουν πώς να την καλλιεργήσουν και συχνά χρησιμοποιούν στρατηγικές όπως η σαγήνη, προκειμένου να την αποκτήσουν.
Ομοιότητες, μπορούμε να διακρίνουμε και στην εκδήλωση της οργής των δύο αυτών τύπων προσωπικότητας στις περιπτώσεις που το άτομο απορρίπτεται ή ενδέχεται να απορριφθεί. Ενώ το άτομο με ΝΔΠ βιώνει την απόρριψη ως ένα τεράστιο πλήγμα (πως είναι δυνατόν να μην καταλαβαίνεις ότι είμαι ο καλύτερος), το άτομο με ΟΔΠ την βιώνει με μια μεγαλύτερη υπερευαισθησία. Και στις δύο περιπτώσεις η εκδήλωση της οργής, ανεξαρτήτως της αφετηρίας της, είναι έντονη.
Θα μπορούσαμε να πούμε πως το άτομο με ΟΔΠ, μοιάζει περισσότερο με ένα νεογέννητο που κλαίει με λυγμούς όταν εγκαταλείπεται από την μητέρα, του ενώ το άτομο με ΝΔΠ θυμίζει ένα νήπιο που εκδηλώνει tantrums γιατί η επιθυμία του δεν πραγματοποιήθηκε.
Καθώς τα παραπάνω χαρακτηριστικά αποτελούν δομικά στοιχεία της προσωπικότητας τους, τα άτομα αυτά αντιμετωπίζονται συνήθως ως δύσκολοι χαρακτήρες, ιδιαίτεροι άνθρωποι κ.λπ., με αποτέλεσμα να φτάνουν σπάνια στο γραφείο του θεραπευτή.
Δύο χρήσιμοι τρόποι διαχείρισης ενός κοντινού μας προσώπου που συγκεντρώνει τα παραπάνω χαρακτηριστικά αποτελούν: η δημιουργία χαμηλών προσδοκιών και η εγκατάλειψη της ελπίδας για μια μεγάλη μεταστροφή και εξέλιξη του ατόμου, καθώς και η σαφής οριοθέτηση προκειμένου να μην γινόμαστε ένας σάκος του μποξ σε ένα ατέρμονο συναίσθημα φόβου εγκατάλειψης.